Phóng viên của các báo đài trên khắp nước Mỹ đều tới phỏng vấn một ngôi làng nhỏ ở châu Á. Ngôi làng này nằm giữa các ngọn núi trên cao nguyên. Khi phóng viên vào làng, trước mắt họ là cảnh tượng:
Con đường vào làng sạch sẽ không có một hạt bụi!
Bất cứ nơi đâu cũng có thể thấy người dân của thôn đã quét dọn sạch sẽ!
Tới bất cứ một sân nhỏ nào trong làng, cho dù là đơn sơ giản dị, nhưng mọi nơi đều thấy rất rõ sự ngăn nắp, sạch sẽ!
Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, bởi vì nơi các phóng viên tới phỏng vấn được mệnh danh là “Ngôi làng sạch nhất châu Á” – làng Mawlynnong, Ấn Độ.
Ngôi làng nằm cách thủ phủ Shillong của bang Meghalaya 90km, nằm trên đường biên giới giữa Ấn Độ và Bangladesh.
Năm 2003, tạp chí Discovery Channel đã trao danh hiệu “Ngôi làng sạch nhất châu Á” cho làng Mawlynnong. Năm 2005, Hội đồng Du lịch Ấn Độ trao danh hiệu “Ngôi làng sạch nhất Ấn Độ” cho làng này.
Trong ấn tượng của mọi người, Ấn Độ là một đất nước ô nhiễm nghiêm trọng, rác thải chồng chất, thiếu nhà vệ sinh, đột nhiên lại xuất hiện “Ngôi làng sạch nhất châu Á” khiến mọi người sửng sốt. Tuy nhiên, điều khiến mọi người càng ngạc nhiên hơn chính là ngôi làng không chỉ sạch sẽ, gọn gàng, còn biết cách bảo vệ sinh thái, ngay cả chỉ số môi trường, con người, chỉ số hạnh phúc và chỉ số bình đẳng giữa nam và nữ của làng Mawlynnong cũng thuộc top đầu Ấn Độ, thậm chí là cả châu Á.
Ngôi làng Mawlynnong nằm ở huyện East Khasi Hills phía Đông Bắc Ấn Độ, Khasi là bộ lạc còn giữ chế độ mẫu hệ, có phân chia giai cấp rõ ràng, trong xã hội của bộ lạc Khasi, bất kể là người đứng đầu bộ lạc, thủ lĩnh hay thành viên có vị trí cao trong tôn giáo, đều do phụ nữ đảm nhiệm, phụ nữ không chỉ quản lý chuyện lớn nhỏ trong gia đình mà còn có quyền thừa kế.
Hàng trăm năm trước, tổ tiên của làng Mawlynnong đã tới nơi đây tạo dựng gốc rễ, những người phụ nữ lãnh đạo đã thiết lập “ý thức văn hóa sạch sẽ” cho người dân làng Mawlynnong ngay từ đầu.
Môi trường vệ sinh sạch sẽ không chỉ có rất nhiều lợi ích mà còn là yếu tố quan trọng để kéo dài tuổi thọ. Tổ tiên làng Mawlynnong đã xác định một trong những lý do đơn giản nhất có thể giúp con người tránh xa mọi loại bệnh tật đó chính là sạch sẽ.
Truyền thống tốt đẹp này đã được kế thừa và phát huy, tạo nên thói quen bảo vệ môi trường trong sạch của dân làng Mawlynnong qua nhiều thế hệ bất kể là nam, nữ, già, trẻ.
Trong những năm qua, ban lãnh đạo của làng Mawlynnong đã có nhiều lần thay đổi các chức vị. Tuy nhiên, trong làng có một chức vị không hề thay đổi, đó chính là người phụ trách quét dọn sạch sẽ ngôi làng.
Henry Kharry là đội trưởng mới của đội dọn vệ sinh. Trách nhiệm của ông cực kỳ quan trọng, nền tảng căn bản của làng Mawlynnong cũng như thương hiệu “Ngôi làng sạch nhất châu Á” đều có gắn bó chặt chẽ với ông. Dưới sự lãnh đạo của ông, làng Mawlynnong rất vệ sinh, ông đã duy trì được truyền thống sạch sẽ bậc nhất của làng.
Trước tiên, những nguyên tắc liên quan tới vấn đề vệ sinh của làng Mawlynnong là vô cùng nghiêm khắc, già trẻ trai gái trong làng, bất kể là ai, nếu không tham gia vào các hoạt động quét dọn theo sự sắp xếp, sẽ đều phải chịu phạt nặng!
Những năm gần đây, ngôi làng vì sự sạch sẽ hiếm có mà trở nên nổi tiếng, ngày càng có nhiều khách du lịch tới tham quan, đối với du khách, đội dọn vệ sinh của Kharry cũng đối xử bình đẳng như những người dân trong làng, nếu như du khách vứt rác bừa bãi cũng sẽ chịu phạt với số tiền không cao, dùng để hỗ trợ công việc dọn dẹp trong làng.
Nếu như vứt rác quá nhiều, nhiều tới mức chỗ nào cũng dơ bẩn, vậy du khách sẽ được yêu cầu tham gia vào đội dọn vệ sinh trong làng, ở lại một ngày để dọn sạch sẽ.
Ngoài việc quản lý mọi người nghiêm khắc, là đội trưởng, Kharry cũng đặt ra quy tắc rất khắt khe với bản thân. Ông cho biết, nếu có người làm bẩn con đường làng, ông sẽ cảm thấy ăn không ngon ngủ không yên, qua ngày hôm sau nhất định sẽ “cạo đầu” cảnh tỉnh bản thân đã không làm tốt việc bảo vệ môi trường trong lành.
Với một chế độ nghiêm khắc và quyết tâm giữ gìn vệ sinh, dân làng Mawlynnong đã xây dựng nên truyền thống giữ gìn vệ sinh sạch sẽ thông qua những nỗ lực của nhiều thế hệ.
Ngoài việc quản lý chặt chẽ và ý thức tự giác của dân làng, làng Mawlynnong đã cố gắng nghĩ ra nhiều cách để giữ môi trường sạch sẽ một cách hiệu quả.
Thùng rác làm bằng tre là sản phẩm đầy trí tuệ của dân làng. Ở làng Mawlynnong, ở đâu cũng có thể nhìn thấy những thùng rác như vậy, nó có dạng hình phễu, làm bằng tre. Thiết kế như vậy, có thể nói là “nhất cử lưỡng tiện”, phần phía trên giá kim loại có thể sử dụng trực tiếp như thùng rác, lúc cần dọn rác trên mặt đất, có thể lấy từ trên giá xuống và trực tiếp sử dụng, vừa gọn nhẹ vừa có hiệu quả sử dụng cao.
Còn những ngôi nhà trong làng Mawlynnong thì khác hẳn so với những nơi khác ở Ấn Độ. Ý thức sạch sẽ trong các gia đình ở làng Mawlynnong cũng vượt xa các công dân Ấn Độ khác, trong làng, thiết kế phòng tắm của mỗi gia đình sẽ không được phép xây dựng nếu nó không đạt tiêu chuẩn.
Vài năm gần đây, cùng với việc khách du lịch gia tăng, địa phương đã xây dựng ngày càng nhiều nhà nghỉ, khách sạn để phục vụ du khách. Về vấn đề này, các nhà quản lý của làng Mawlynnong có sự hiểu biết rất rõ ràng, các nhà nghỉ và khách sạn mới xây dựng đầu tiên phải đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh, sau đó là phải sử dụng vật liệu địa phương, những căn nhà được xây dựng phải phù hợp với phong cách kiến trúc của làng.
Ngoài việc duy trì sự sạch sẽ, ý thức của người dân của làng Mawlynnong luôn dẫn đầu Châu Á về việc bảo vệ môi trường tự nhiên và tránh ô nhiễm trên mọi phương diện.
Dân làng biết phân loại rác từ rất sớm, lá cây khô và các loại rác khác ở trong thùng được làm sạch và thu gom, đặt ở một nơi để làm phân bón tự nhiên. Thức ăn thừa phải tuân theo một chế độ tái chế nghiêm ngặt, không được phép vứt bỏ bừa bãi lãng phí, phải để lại làm thức ăn chăn nuôi.
Trong khi duy trì hệ sinh thái tự nhiên, giảm ô nhiễm, và tất nhiên không thể thiếu việc sử dụng năng lượng sạch càng nhiều càng tốt, các tấm pin mặt trời có thể được nhìn thấy ở khắp mọi nơi trong làng Mawlynnong.
Người dân làng Mawlynnong chính là tạo ra một môi trường bên ngoài vừa sạch sẽ vừa thoải mái về mặt sinh thái thông qua việc nhấn mạnh và duy trì vệ sinh môi trường. Tuy nhiên, làng Mawlynnong đã hết sức tận tụy để tạo ra một môi trường nhân văn lành mạnh cho con người. Mặc dù làng Mawlynnong nằm ở vùng cao nguyên phía đông bắc xa xôi hẻo lánh, nhưng nhiều năm trở lại đây, sự giáo dục ở làng không hề bị tụt lại, ở đây, tất cả mọi người đều phải tiếp nhận giáo dục bắt buộc, khả năng tiếng Anh của hầu hết dân làng đều khá tốt.
Mặc dù làng Mawlynnong có nguồn gốc từ chế độ xã hội mẫu hệ, phụ nữ luôn đóng vai trò quan trọng trong xã hội, nhưng trong những năm gần đây, với sự cải thiện môi trường của con người, địa vị của đàn ông làng Mawlynnong đã dần dần được cải thiện và nâng cao, ngày càng có nhiều người bắt đầu nắm giữ những vị trí quan trọng trong sự lãnh đạo của làng Mawlynnong, năng lực không hề thua kém phụ nữ.
Môi trường tự nhiên và nhân văn đã khiến làng Mawlynnong trở nên nổi tiếng gần xa. Du khách từ khắp nơi trên thế giới ghé thăm, và nhiều du khách phương Tây nói rằng, nơi đây sạch hơn hầu hết các đất nước ở châu Âu.
Theo Trí Thức Việt
