Ông Tạ Quang Huy, thành viên Ban Chấp hành – Liên đoàn Di trú Úc với những trả lời thắc mắc cho bạn đọc.
Thân gửi anh Tạ Quang Huy
Tôi và chồng hiện đang sống tại Việt Nam và chúng tôi có 3 người con. Hai đứa con trai lớn đã đi du học Úc từ hồi chúng còn học lớp 10 và cho tới nay chúng nó cũng đã có vợ con. Cuộc sống của chúng tôi trước kia khá bận rộn, nhưng những năm gần đây khi thị trường bất động sản chậm lại, chúng tôi nhiều thời gian nghỉ ngơi và đi du lịch các nước. Bởi bao nhiêu năm lăn lộn kiếm sống, chưa từng có thời gian hưởng thụ cộng thêm chồng tôi thích du lịch lắm cho nên tôi và chồng đã đi tới rất nhiều nước trên thế giới.
Tôi và chồng đã sử dụng tới 6 cuốn hộ chiếu với rất nhiều những con dấu xuất nhập cảnh của các nước chúng tôi từng tới. Khi nộp đơn xin visa tới bất cứ nước nào, chỉ có trong vòng vài ngày thôi là chúng tôi đều nhận được visa, chưa có bất cứ nước nào bị trục trặc cả. Vì con trai mua nhà bên Úc cho nên hai vợ chồng muốn qua xem chúng nó sống ra sao. Khi nộp đơn xin visa cho hai vợ chồng thì bị từ chối, tôi cảm thấy rất ngạc nhiên vì chúng tôi trước kia đã từng tới Úc thăm con, tài sản và tiền mặt chúng tôi thừa khả năng để đi du lịch. Vậy mà chẳng hiểu sao nữa. Hai năm vừa qua, vợ chồng tôi đã nộp đơn xin visa du lịch Úc và bị từ chối 6 lần.
Lần nào chúng tôi cũng chứng minh đầy đủ hồ sơ theo yêu cầu. Những người bạn của tôi có con cái du học bên Úc và mỗi lần họ thăm con họ rồi về kể tôi nghe còn làm cho tôi bực bội hơn vì hoàn cảnh gia đình tôi thừa khả năng làm việc này.
Anh Tạ Quang Huy giúp tôi nhé. Tôi chờ tin anh.
Thu Thuỷ, Q.7, T.P.H.C.M
============================================
Chị Thu Thủy thân mến
Sau khi nhận được thư của chị Thu Thuỷ, tôi đã có cơ hội làm việc với gia đình chị Thuỷ.
Dưới đây là các công việc chuyên môn liên quan mà ít khi mọi người làm khi thực hiện đơn xin visa du lịch. Visa du lịch nghe thì thấy có vẻ dễ vì hằng năm cũng có cả hàng trăm ngàn lượt người từ các quốc gia khác muốn du lịch đến Úc để xem ‘Nhà Sò’ hoặc ‘Chuột Túi’ ra sao.
Trường hợp của chị Thu Thuỷ đã bị từ chối đến 6 lần và tôi chắc rằng cứ tiếp tục và tiếp tục xin nữa thì kết quả cũng sẽ như vậy không có gì thay đổi. Khi hồ sơ đã từng bị từ chối, điều này cũng đơn giản có nghĩa rằng đương đơn đã bị liệt vào danh sách đen. Và có tiếp tục nộp đơn xin lại thì cũng không cải thiện được điều này trừ khi hồ sơ mới phải giải trình đầy đủ các nguyên nhân vướng mắc của hồ sơ cũ.
Khi xin visa du lịch thì đúng giống như chị Thu Thuỷ, hầu như ai cũng nghĩ rằng nộp tất cả giấy tờ như trong danh sách hướng dẫn, có thật nhiều tiền thì chẳng có cớ gì mà từ chối cả. Những thư từ chối visa du lịch thường nêu lên các lý do chung chung như ‘không có động cơ quay trở về nước’ hoặc ‘tài chính không rõ ràng’. Nhưng trên thực tế, để nắm rõ tình trạng của đương đơn với các hồ sơ cũ bị từ chối, người làm hồ sơ nên đi sâu vào những hồ sơ cũ này bằng việc xin trích lục hồ sơ đang có tại Bộ Di Trú (bao gồm lãnh sự). Bộ hồ sơ này sẽ có tất cả những giấy tờ đã được nộp và điều quan trọng hơn sẽ nêu ra lý do chính xác bắt nguồn từ đâu để dẫn tới việc từ chối hồ sơ. Thủ tục này thường được sử dụng bởi các luật sư thực hiện các hồ sơ phức tạp và muốn biết tất cả chi tiết.
Thủ tục trích lục được thực hiện theo bộ luật Freedom of Information Act 1982. Thủ tục này được Bộ Di Trú thông báo rằng cần 30 ngày để thực hiện nhưng kinh nghiệm cá nhân của tôi cho thấy rằng thủ tục này thông thường thì phải mất tới 3 tháng. Sau khi xin trích lục và nhận được bộ hồ sơ của chị Thu Thuỷ, tôi đã được xem những bản điều tra cũng như văn bản ý kiến của nhân viên lãnh sự về việc tại sao từ chối hồ sơ của chị.
Hồ sơ cho thấy rằng đơn xin bị từ chối vì lý do như sau:
1. Chị Thu Thuỷ có 2 con trai sống tại Úc. Một người là quốc tịch Úc nhưng còn người con trai kia hiện đang chờ đợi xét duyệt đơn định cư theo diện vợ chồng và lúc nộp hồ sơ thì anh ta là người ‘bất hợp pháp’;
2. Chị và chồng sở hữu trên 120 Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất;
3. Sổ tiết kiệm trên US$50 Triệu. Hồ sơ cho thấy vì nhiều lần nhân viên lãnh sự yêu cầu chị Thu Thuỷ giải thích về tài sản lớn của mình và những lần đó chị đều không quan tâm vì có thể chị nghĩ rằng mình có thừa tiền đi du lịch thì sao phải chứng minh, và đã bỏ sót các thủ tục tưởng không cần thiết nhưng lại mang tính quyết định ấy. Với tài sản khổng lồ ai cũng mơ ước sở hữu như của chị Thu Thuỷ thì đâu có ai nghĩ rằng điều đơn giản nhất là muốn thăm con trai mình cũng không được.
Thắc mắc về Visa du lịch Úc
Sau khi biết nguyên nhân từ đâu ra, tôi đã đích thân chuẩn bị hồ sơ cho gia đình chị Thu Thuỷ.
Tôi chỉ tập trung vào 3 điểm nêu trên và phần giải trình của tôi được như sau:
1. Người con trai thứ 2 khi nộp hồ sơ là người ‘bất hợp pháp’. Khi lãnh sự kiểm tra trên hệ thống thì có thể không biết anh này đã nộp đơn xin định cư theo diện vợ chồng. Việc này được dễ giải quyết bằng cung cấp giấy xác nhận đã được nộp đơn xin định cư. Nhiều khi người xét duyệt hồ sơ hay có thái độ nếu người nhà đang sống bất hợp pháp bên Úc thì những người còn lại tại Việt Nam khi xin visa tới Úc sẽ khó khăn. Cách suy nghĩ nông cạn này không có cơ sở pháp lý và phải được huỷ bỏ vì những hồ sơ xin nhập cảnh Úc thì phải áp dụng Luật Di Trú chứ không phải theo cảm tính hoặc nhận xét cá nhân.
2. Những bằng chứng để chứng minh tài chính của chị Thu Thuỷ và chồng đã nộp trước đây là đều rất lớn, vậy thì chứng minh sao? Chứng minh kiểu gì? Tôi chỉ nộp một giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nơi mà chị và gia đình chị sinh sống. Ngoài ra, còn có thêm sổ tiết kiểm của VND350 Triệu (tương đương với AU$22,000). Như vậy là vừa đủ và hợp lý. Ngoài ra, trong bản giải trình pháp lý đã gửi lãnh sự, tôi có nêu thêm việc quyền lợi của một công dân Úc khi lâu lắm rồi không được gặp cha mẹ của mình.
Vào tháng 11 năm 2013 khi cố thủ tướng Úc, ông Malcolm Fraser đã đề nghị chính phủ tạo điều kiện cho những cha mẹ có con là công dân Úc và chương trình du lịch dài hạn đã được triển khai. Gây khó khăn cho những cha mẹ của công dân Úc là một việc sai trái với mục đích của chương trình. Sau khi sự việc được giải trình rõ ràng, chị Thu Thuỷ và chồng được cấp visa và chỉ 2 ngày sau khi nhận visa, gia đình chị đã được tới Úc thăm con và cháu nội. Như vậy, chúng ta thấy được trường hợp của chị Thu Thủy có lẽ cũng là tình trạng chung của rất nhiều người khác khi bị từ chối visa mà không hiểu lý do vì sao, trong khi mình có thừa khả năng và điều kiện theo yêu cầu hồ sơ.
Như đã nói trong một số bài viết về cách thức chứng minh tài sản và các điều kiện liên quan khi xin visa Úc, đương đơn cần chú ý chỉ nên chứng minh những gì cần thiết và vừa đủ đối đối với một bộ hồ sơ “an toàn” để tránh trường hợp bị chất vấn ngược như trên khiến đương đơn không chứng minh được rõ ràng tài sản từ đâu có hoặc bỏ sót không chứng minh, tất cả đều là những yếu tố quyết định sự thành bại của một hồ sơ xin visa.
Tạ Quang Huy
Các bài viết nổi bật của Tạ Quang Huy về di trú tại Úc
