Đặc nhiệm Úc ‘giết tù nhân để rèn lính mới’

Thẩm phán tòa án quân sự Úc Paul Brereton ngày 19/11 công bố báo cáo điều tra cho biết một số binh sĩ thuộc Lực lượng Đặc nhiệm Không quân (SAS) và các trung đoàn biệt kích đã sát hại 39 dân Afghanistan “một cách tàn bạo” trong 23 vụ riêng biệt.

Cuộc điều tra được Brereton thực hiện trong hơn 4 năm qua, trong đó một số binh sĩ đặc nhiệm bị tố “cắt cổ” nạn nhân, bày tỏ thái độ hả hê, thực hiện hành vi “đếm xác” và đặt vũ khí cùng một số thiết bị khác lên thi thể để biện minh cho hành động của mình.

Theo báo cáo điều tra, các nạn nhân bị sát hại “không trong tình huống giao chiến”, “không tham chiến hoặc không còn là người tham chiến”. 25 người được xác định trực tiếp phạm tội hoặc có liên quan, một số đang phục vụ trong quân đội Úc.

Báo cáo cho biết phần lớn nạn nhân bị sát hại đều “đã bị bắt và bị kiểm soát”, đồng nghĩa với việc họ được bảo vệ theo luật pháp quốc tế về tù nhân chiến tranh.

Báo cáo điều tra cho biết một số lính mới của đội đặc nhiệm được cấp trên ra lệnh hành quyết tù nhân một cách tàn nhẫn để giúp họ “quen mùi máu” sau khi ghi nhận “chiến tích giết người đầu tiên”.

“Thông thường, chỉ huy đội tuần tra sẽ chọn một tù nhân và một lính mới, sau đó ra lệnh cho người lính này giết tù nhân”, báo cáo có đoạn. “Vũ khí, bộ đàm sau đó sẽ được đặt cạnh thi thể và một câu chuyện sẽ được bịa ra trong báo cáo tác chiến để biện minh cho hành động giết người”.

Báo cáo của Brereton cho biết khiếu nại từ dân địa phương hoặc các nhóm nhân quyền bị bác bỏ với lý do là “hoạt động tuyên truyền của Taliban” hay nhằm đòi tiền bồi thường.

Thủ tướng Úc Scott Morrison đã gọi điện cho Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani để xin lỗi trước khi báo cáo điều tra được công bố.

Brereton mở cuộc điều tra với các đặc nhiệm Úc khi nhận nhiệm vụ kiểm tra hàng chục vụ án ở Afghanistan năm 2005-2016. Đội điều tra xem xét 20.000 tài liệu cùng 25.000 bức ảnh và đặt câu hỏi với 423 nhân chứng.

Brereton đề nghị truy tố hình sự và thu hồi huy chương của các binh sĩ liên quan đến hành vi sát hại 39 người Afghanistan, bồi thường lập tức cho nạn nhân và gia đình của họ, thu hồi bằng khen các đơn vị có liên quan thuộc Nhóm Tác chiến Đặc biệt.

Giới chức Úc hồi tháng 3 mở cuộc điều tra một đặc nhiệm nghi hành quyết dân thường Afghanistan, sau khi video cuộc đột kích năm 2012 được truyền thông công bố. Video cho thấy thanh niên Afghanistan ngồi dưới đất không mang vũ khí và không chống cự bị một đặc nhiệm Úc nã ba phát đạn vào người.

Úc triển khai đặc nhiệm chiến đấu cùng quân đội Mỹ và đồng minh tại Afghanistan từ sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001. Các lực lượng này rút về nước vào năm 2014.

Theo Vnexpress