Chương trình Four Corners của đài ABC tiết lộ hai trường đại học Úc có liên hệ với công nghệ giám sát mà chính phủ Trung Quốc sử dụng đối với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.
Bộ phim tài liệu nêu chi tiết về mối quan hệ hợp tác trị giá 10 triệu đô la giữa Đại học Kỹ thuật Sydney (UTS) và công ty quốc doanh China Electronics Technology Company (CETC), nơi sản xuất công nghệ giám sát quân sự được sử dụng để theo dõi và bắt bớ người Duy Ngô Nhĩ.
Vào năm 2017, UTS đã ký thỏa thuận với CETC nhằm thành lập một trung tâm nghiên cứu mới, bao gồm các dự án về trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ giám sát. Theo thỏa thuận này, công ty CETC sở hữu tất cả tài sản trí tuệ có được từ sự hợp tác nghiên cứu với UTS.
Cùng năm đó, Đảng Cộng sản Trung Quốc bắt đầu chiến dịch giam giữ và cải tạo người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm Hồi giáo thiểu số khác ở Tân Cương.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã nêu quan ngại về công nghệ của CETC trong lá thư gửi đến chủ tịch công ty này hồi tháng 2/2019.
Trong một thông cáo báo chí, UTS cho biết trường hiện đánh giá lại mối quan hệ hợp tác với CETC, và khẳng định rằng không có mối liên hệ nào giữa các nghiên cứu của trường và ứng dụng của CETC đang được sử dụng ở Tân Cương.
“Trung Quốc có nhiều nhà nghiên cứu nổi tiếng về các lĩnh vực công nghệ, trí tuệ nhân tạo, robot và dữ liệu lớn, những người hợp tác với các trường đại học hàng đầu thế giới, bao gồm cả ở Mỹ, Anh và Úc,” thông cáo viết.
Báo cáo của ABC cũng nêu tên Phó Giáo sư Liu Wan-Quan thuộc Đại học Curtin, người được cho là đang tham gia “nghiên cứu do chính phủ Trung Quốc tài trợ nhằm tìm hiểu đặc tính gương mặt của người Duy Ngô Nhĩ và cải thiện việc phát hiện những đặc tính này trong công nghệ nhận diện khuôn mặt”.
Các chuyên gia đã gọi nghiên cứu của ông Liu là “phân biệt sắc tộc” và cảnh báo rằng một khi công nghệ này hoàn thành, không ai có thể kiểm soát được cách chính phủ Trung Quốc sử dụng nó.
Trong một bản tuyên bố gửi đến Business Insider Australia, Phó Hiệu trưởng Đại học Curtin, ông Chris Moran nói rằng sự tham gia của ông Liu vào dự án này chỉ “giới hạn trong việc tư vấn kỹ thuật cho nhóm nghiên cứu ở Trung Quốc”.
“Đại học Curtin kiên quyết lên án việc sử dụng trí tuệ nhân tạo, bao gồm công nghệ nhận diện khuôn mặt, vào mục đích phân biệt sắc tộc, gây tác động tiêu cực hoặc bức hại bất kỳ cá nhân hoặc nhóm người nào,” ông Moran nói.
Giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, bà Elaine Pearson nói với ABC rằng bà hoan nghênh hướng xử lý của các trường đại học.
“Tôi nghĩ rằng không có trường đại học Úc nào muốn hợp tác với một công ty Trung Quốc trong việc xây dựng những công cụ đàn áp này ở Trung Quốc,” bà nói.
“Đây là một ứng dụng được thiết kế để thu thập thông tin cơ bản về người Duy Ngô Nhĩ và những người Hồi giáo khác. Chúng tôi biết rằng những người này đã bị gửi đến các trại cải tạo trên cơ sở thông tin được thu thập thông qua ứng dụng này.”
Phó Giáo sư thuộc Đại học La Trobe, ông James Leibold hiện kêu gọi tất cả các trường đại học Úc hãy chấm dứt ngay lập tức bất kỳ mối quan hệ nào với Đảng Cộng sản Trung Quốc.
“Về cơ bản thông qua việc hợp tác, chúng ta đang đồng lõa trong các vụ vi phạm nhân quyền đang xảy ra ở Tân Cương và ở Trung Quốc nói chung,” ông nói.
“Tôi nghĩ UTS và các trường đại học khác tại Úc có quan hệ với bất kỳ công ty quốc doanh nào, đặc biệt là trong lĩnh vực quân đội hay an ninh, cần phải chấm dứt những hợp đồng đó, và rút khỏi những thỏa thuận hợp tác đó.”
Leave a comment