Chính phủ Liên bang trong thời gian qua đã và đang thúc đẩy một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của COVID-19. Tuy nhiên, đã có các ý kiến yêu cầu chính phủ làm rõ chi tiết về kế hoạch điều tra này, nếu muốn cuộc điều tra thành công.
Thủ tướng Scott Morrison và các bộ trưởng trong chính phủ đã và đang tích cực thúc đẩy một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc của COVID-19 và cách xử lý của nhà nước Trung Quốc trước sự bùng phát đại dịch này. Họ cho rằng, cuộc điều tra này là “tuyệt đối cần thiết”.
Tuy nhiên, cho đến nay, các nhà lãnh đạo Úc chưa công bố thông tin cụ thể về cách thức thực hiện của cuộc điều tra này, cũng như vai trò của nước Úc trong đó sẽ là như thế nào.
Theo Giáo sư Donald Rothwell nghiên cứu về luật quốc tế tại trường đại học quốc gia Australia: “Chúng ta mới chỉ có một ý tưởng, chứ chưa thực sự có các chi tiết cụ thể về việc kế hoạch này sẽ được tiến hành như thế nào. Vấn đề then chốt mà chính phủ cần làm đó là xây dựng các nội dung chung quanh đề xuất này, và sau đó tìm cách thu nhận sự ủng hộ quốc tế đối với nó một cách tốt nhất có thể.”
Cho đến nay, không có dấu hiệu nào cho thấy Trung Quốc sẽ đồng ý phối hợp theo đề xuất của chính phủ Morrison, ngược lại chỉ trích rằng động thái này được thúc đẩy bởi động cơ chính trị.
Đại sứ Trung Quốc hôm thứ Hai đe dọa đưa ra các biện pháp tiêu cực lên nền kinh tế Úc, trong đó bao gồm việc tẩy chay đối với ngành giáo dục, du lịch và nông nghiệp, nếu như chính phủ Morrison tiếp tục thúc đẩy một cuộc điều tra.
Người phát ngôn đối ngoại của đảng Lao động, thượng nghị sỹ Penny Wong nói với đài ABC rằng, điều quan trọng là chúng ta có một cuộc điều tra thực sự độc lập.
“Đại sứ Trung quốc nói về việc không muốn đi đến buộc tội lẫn nhau, chia sẽ và nghi ngờ, và tôi muốn nói, đó chính là lý do tại sao chúng tôi ủng hộ một lời kêu gọi điều tra độc lập đối với nguồn gốc của virus. Đó cũng là lý do tại sao chúng tôi muốn đám bảo rằng cộng đồng quốc tế có thể tin tưởng vào việc chúng ta sẽ điều tra đến cùng nguồn gốc của virus.”
Thượng nghị sỹ Wong nói rằng, hiện vẫn chưa rõ chính phủ sẽ làm gì để nhận được sự ủng hộ cần thiết từ cộng đồng quốc tế cho việc điều tra, bao gồm cả việc đưa Bắc Kinh vào cuộc.
Coronavirus bắt nguồn từ thành phố Vũ Hán của Trung Quốc vào cuối năm ngoái, và chính phủ nước này đã đối mặt với nhiều chỉ trích về cách thức xử lý những giai đoạn đầu khi dịch mới bùng phát.
Thượng nghị sỹ Wong nói rằng, thế giới cần phải đảm bảo một điều tương tự sẽ không xảy ra trong tương lai.
Về cơ bản, đây không phải là vấn đề về chính trị. Nó là về đảm bảo rằng nhân loại, cộng đồng quốc tế hiểu được vì sao đại dịch bùng phát, để rồi từ đó chúng ta có thể đưa ra các biện pháp bảo vệ, để chắc chắc chắn rằng nó sẽ không lặp lại.
SBS News đã liên hệ với văn phòng Ngoại trưởng Marise Payne và Bộ trưởng Y tế Greg Hunt về cuộc điều tra này. Cả hai đều không cho biết thông tin về việc ai sẽ đảm trách vụ việc.
Dân biểu Tự do Dave Sharma, một người ủng hộ mạnh mẽ cuộc điều tra, nói với SBS News rằng chính phủ chưa cần nhất thiết phải đưa ra những chi tiết cụ thể.
“Bạn cần phải đưa ra ý tưởng trước, để cho công chúng cảm thấy thoải mái với điều đó trước khi bạn bắt đầu đi vào chi tiết. Bởi vì nếu như bạn cứ tiến hành và đưa ra một tập tài liệu dài 28 trang mà không hề có màn gợi mở ban đầu, không có một mục đích hay động cơ được đưa ra trước đó – thì nó có thể chết yểu ngay khi vừa được công bố. Tôi nghĩ rằng chúng ta luôn cần phải có các cuộc thảo luận trước tiên, nói về suy nghĩ của chúng ta về những gì cần phải làm, những điều mà nước Úc cần phải làm.”
Trong khi nhấn mạnh rằng đây là quan điểm của riêng mình, không thay mặt cho chính phủ, Dân biểu Sharma chia sẻ hình dung của ông về cuộc điều tra này.
“Trong một thế giới lý tưởng, tốt nhất là nó được thực hiện dưới chiếc ô Liên hợp quốc, bởi vì nó cho phép những nguồn dữ liệu rộng nhất, nó có sự trung lập mà Liên hợp quốc truyền tải, và thông qua đó có thể tạo một kênh tương tác chắc chắn với toàn bộ các thành viên Liên hợp quốc.”
Ông Sharma nói, một cách lý tưởng thì chúng ta sẽ muốn một ban hội thẩm bao gồm những chuyên gia xuất chúng, độc lập, dẫn dắt cuộc điều tra.
“Đã có nhiều ý kiến khác nhau, nhưng bạn có thể chọn lựa những chuyên gia được nể trọng trên toàn thế giới, những người đáng tin cậy, những người được xem là người phân xử một cách độc lập và thật thà. Họ sẽ không trực tiếp điều tra, nhưng sẽ là những người giám sát cuộc điều tra, và sẽ là người đưa ra kết luận hoặc đề xuất chung cuộc.”
Giáo sư Rothwell đồng ý rằng, Liên hợp quốc (gọi tắt là UN) là tổ chức lý tưởng thực hiện cuộc điều tra, tuy nhiên, sự hiện diện của Trung Quốc trong Hội đồng Bảo an LHQ có thể tạo ra những trở ngại lớn.
Trung Quốc, cùng với 4 thành viên thường trực khác của Hội đồng Bảo an, có quyền bác bỏ những nghị quyết của LHQ.
Theo Giáo sư Rothwell, một hướng đi khác đó là, các quốc gia tập hợp lại với nhau để thiết lập một ủy ban điều tra riêng biệt.
“Nhưng tôi nghĩ rằng, vấn đề ngay lập tức đó là liệu nếu như một số các chính phủ khác tham gia vào, và nếu như chính phủ Úc sẽ dẫn dắt nó, liệu Trung Quốc có ủng hộ tiến trình điều tra hay không? Và cuối cùng, liệu rằng kết quả điều tra có được chấp thuận là đáng tin cậy hay không khi mà chỉ có một số lượng nhất định các chính phủ ủng hộ nó?”
Thủ tướng Morrison khẳng định rằng chính phủ theo đuổi một cuộc điều tra không nhằm mục đích chỉ trích mà đó là một vấn đề quan trọng đối với sức khỏe cộng đồng.
Theo SBS
Leave a comment