Nhật muốn thành ‘con mắt thứ 6’ của nhóm tình báo Five Eyes

Nhật Bản mong muốn mở rộng quan hệ với liên minh chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes (Ngũ Nhãn) gồm 5 nước Mỹ, Vương quốc Anh, Canada, Australia và New Zealand, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono nói với Nikkei hôm 14/8.

Dù không phải là thành viên chính thức, Nhật Bản vốn đã chia sẻ thông tin với nhóm này. Bộ trưởng Quốc phòng Kono nhấn mạnh rằng việc Tokyo trở thành thành viên của Five Eyes sẽ cho phép nước này chia sẻ thông tin ở giai đoạn sớm hơn và cũng có được thông tin tình báo tuyệt mật, theo Nikkei.

“Những quốc gia này cùng chia sẻ những giá trị chung”, ông Kono nói trong cuộc phỏng vấn. “Nhật Bản có thể tiến gần hơn (tới liên minh), thậm chí đến mức được gọi là liên minh ‘Six Eyes’”.

Nhóm Five Eyes là một liên minh chia sẻ thông tin tình báo quốc tế giữa các nước có mối quan hệ lịch sử – văn hóa sâu sắc, gắn với di sản Anglo-Saxon và đều sử dụng chung ngôn ngữ là tiếng Anh.

Thỏa thuận tình báo đa phương viết tắt là UKUSA bao gồm hợp tác về chia sẻ thông tin, phân tích và tín hiệu tình báo thông qua mạng lưới nghe lén phục vụ mục đích an ninh.

Các nước Five Eyes cũng có mối quan hệ ngoại giao bền chặt trên cơ sở chia sẻ thông tin tình báo và cùng đưa ra các tuyên bố chung về các vấn đề cùng quan tâm.

“Điều hết sức quan trọng là các nước thành viên phải đồng lòng trong lĩnh vực ngoại giao cũng như kinh tế”, ông Kono nói, đồng thời cho biết thêm rằng khuôn khổ tình báo cũng cho phép họ cùng nhau giải quyết các vấn đề như biến đổi khí hậu và mảnh vỡ không gian.

Một số thành viên của Five Eyes cũng đang tìm cách hợp tác chặt chẽ hơn với Nhật Bản để chia sẻ thông tin mật nhằm đối phó với mở rộng của Trung Quốc. Chẳng hạn, Vương quốc Anh đang cảnh giác trước Trung Quốc trong bối cảnh gia tăng căng thẳng ngoại giao về vấn đề Hong Kong và đại dịch Covid-19. London cũng tìm cách tận dụng thông tin mà Nhật Bản sở hữu.

Ông Kono cho biết Tokyo đã chia sẻ thông tin của mình trong nhiều dịp khác nhau. “Nếu việc chia sẻ được Nhật Bản thực hiện một cách liên tục, thì liên minh này có thể gọi là ‘’Six Eyes”’.

Bộ trưởng Nhật Bản không cho rằng nước này cần trải qua một số thủ tục nhất định để gia nhập với tư cách là thành viên chính thức vì nhóm Five Eyes không phải là một tổ chức quốc tế. “Chúng tôi chỉ cần mang theo ghế của mình đến bên bàn của họ và nói với họ tính cả chúng tôi vào”.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cũng cho rằng Nhật Bản cần cải thiện phương pháp bảo mật thông tin tình báo. Nước này không có hệ thống giám sát an ninh để đảm bảo chỉ cấp quyền tiếp cận thông tin tuyệt mật cho những người có thể tin cậy.